Jednym z dość często występujących ,,mitów prawnych” jest to, że obowiązek uiszczania alimentów na rzecz dziecka ustaje wraz z osiągnięciem przez nie pełnoletniości. Ponadto, obowiązek alimentacyjny ustalony w wyroku sądu, ugodzie sądowej nigdy sam z siebie nie wygasa o czym w niniejszym poście….
Osiągnięcie przez dziecko pełnoletniości nie zwalnia rodzica z obowiązku alimentacyjnego. Obowiązek ten kończy się dopiero w chwili, gdy uprawniony do otrzymania alimentów jest w stanie utrzymać się samodzielnie.
W praktyce następuje to w chwili, gdy uprawniony podejmuje aktywność zawodową dającą mu wystarczające środki na swe utrzymanie.
Istotny jest art. 133 par. 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego zgodnie z którym:
Rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.
O wygaśnięciu obowiązku alimentacyjnego decyduje kryterium osiągnięcia przez dziecko zdolności do samodzielnego utrzymania się. Spełnienie tego kryterium zależy od okoliczności faktycznych. Należy przyjąć, że dziecka osiąga zdolność do samodzielnego utrzymania dopiero wtedy, gdy ukończy naukę i otrzyma należyte przygotowanie do pracy i bez znaczenia jest czy naukę pobiera w trybie dziennym, czy zaocznym o ile nie pracuje. Przy tym nie osiąganie jakichkolwiek dochodów np. dorobienie sobie na studia 500 zł stanowić może o wygaśnięciu obowiązku ale uzyskanie takich dochodów (zazwyczaj ze swej pracy), które pozwalają na samodzielne utrzymanie się. Dochody uzasadniające uchylenie obowiązku alimentacyjnego w mojej ocenie – oczywiście należy to indywidualnie odnieść do każdej konkretnej sytuacji, uwzględniając wszystkie okoliczności faktyczne – to ok. 1500 zł miesięcznie.
Należy wskazać również, że obowiązek alimentacyjny wygasa również, gdy alimentowanie uprawnionego przez zobowiązanego rodzica stanowi dla niego nadmiernym uszczerbkiem, związanym z np. wypadkiem, utratą pracy oraz brakiem możliwości uzyskiwania innych dochodów.
Warto przytoczyć wyrok SN z dni 16 lipca 1998 r., sygn. akt: I CKN 521/98, w którym Sąd dobrze opisał przypadki, gdy brak jest podstaw do stwierdzenia wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego:
- Dziecko, które osiągnęło nie tylko pełnoletność, ale zdobyło także wykształcenie umożliwiające podjęcie pracy zawodowej, pozwalającej na samodzielne utrzymanie, nietraci uprawnień do alimentów, jeżeli np. chce kontynuować naukę i zamiar ten znajduje uzasadnienie w dotychczas osiąganych wynikach.2. Trudna sytuacja materialna rodziców nie zwalnia ich od obowiązku świadczenia na potrzeby dzieci. Zmuszeni są oni dzielić się z dziećmi nawet bardzo szczupłymi dochodami, chyba że takiej możliwości są pozbawieni w ogóle. W sytuacjach skrajnych, zwłaszcza o charakterze przejściowym, sprostanie obowiązkowi alimentacyjnemu wymagać nawet będzie poświęcenia części składników majątkowych.
Kiedy więc Sąd może ustalić uchylenie obowiązku alimentacyjnego?
Przykładowo , gdy wystąpi podobny do poniższego stan faktyczny:
,,Pozwany M. W. (2) ma 24 lata, ukończył studia licencjackie na kierunku socjologia w na Uniwersytecie Pedagogicznym w K.. Obecnie jest studentem II roku studiów niestacjonarnych w Wyższej Szkole (…) w N.na kierunku zarządzanie. Planowany termin ukończenia nauki to 30 września 2013 r. Nauka na tych studiach jest odpłatna, koszt za semestr wynosi 2500 zł. Dodatkowo pozwany ponosi koszty dojazdów do N. w kwocie 200 zł miesięcznie. M. W. (2) od stycznia 2012 r. podjął zatrudnienie jako pracownik ds. inwentaryzacji surowców w firmie (…), osiągając dochód ok. 2000 zł.”
Należy przy tym pamiętać, że konieczną jest nasza inicjatywa w zakresie stwierdzenia wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego (uchylenie obowiązku alimentacyjnego) polegająca na skierowaniu pozwu do Sądu Rodzinnego. Zgodnie z ogólną zasadą procedury cywilnej powód winien jest wykazać okoliczności faktyczne na, których opiera zasadność swego roszczenia, formułując odpowiednie wnioski dowodowe.
W przypadku, gdybyś potrzebował porady prawnej, w w/w zakresie lub, też w zakresie prawa rodzinnego, w szczególności w sprawie o: podwyższenie/obniżenie/przyznanie alimentów, ustalenie ojcostwa, zaprzeczenie ojcostwa, kontakty z dzieckiem, rozwód itp. zachęcam do kontaktu.