Jesteś zobowiązany do uiszczania co miesięcznie alimentów, ale Twoja sytuacja życiowa i zawodowa od momentu, gdy orzeczono alimenty się zmieniła, albo też dziecko już dorosło, a nadal nie utrzymuje się samodzielnie? Zastanów się nad tym czy nie pora pomyśleć o obniżeniu alimentów, albo złożenia pozwu o wygaśnięciu alimentów (o czym będzie w odrębnym poście). Obniżenie alimentów jest możliwe….
jak wskazuje dość lakonicznie art. 138 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego
,,W razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego.”
Zmiana stosunków może polegać na obniżeniu możliwości zarobkowych i majątkowych osoby zobowiązanej do uiszczania alimentów lub na zmianie potrzeb osoby uprawnionej.
Zgodnie ze stanowiskiem SN (wyr. z 26.3.1969 r., III CRN 54/69) przy ocenie, czy zachodzą przesłanki do zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego w myśl art. 138 KRO, należy brać pod uwagę wszelkie okoliczności mogące świadczyć o zmianie stosunków, a zwłaszcza możliwości zarobkowych i majątkowych stron.
W jakich sytuacjach Sądy mogą przychylić się do dobrze uargumentowanego i sporządzonego pozwu?
W tym miejscu należy wskazać, że Sądy biorą pod uwagę całokształt okoliczności sprawy.
Przede wszystkim Sąd weryfikuje jak zmieniły się możliwości zarobkowe zobowiązanego, co nie dotyczy tylko faktycznie uzyskiwanych dochodów, ale także możliwości zarobkowych.
PRZYKŁAD 1
Powód prowadząc działalność gospodarczą popadł w długi, zyski z działalności znacznie się zmniejszyły. Wymienione wynikało w części z błędnych decyzji w ramach działalności, w części z pogorszenia koniunktury.
Wymienione uzasadnia co do zasady obniżenie alimentów.
Cytując jeden z wyroków Sądu rozpatrującego apelację w sprawie o obniżenie alimentów:
,,W ocenie Sądu jest zrozumiałe, że każda działalność gospodarcza objęta jest dużą dozą ryzyka, ale długi jakie ma powód świadczą o ogromnym braku roztropności. Sąd podkreślił, iż pozwany nie miał nic wspólnego z działalności ojca i przerzucanie obecnie na niego skutków tej działalności poprzez obniżenie alimentów jest nie do zaakceptowania.”
Ponadto na zmianę orzeczenia o alimentach wpływ może mieć również fakt urodzenia się dzieci z nowego związku, z tym, że przesłankę tę należy każdorazowo badać w odniesieniu do również pozostałych okoliczności np. zwiększenia się potrzeb osoby uprawnionej do alimentów.
Wskazuję przykładowo na następując rozstrzygnięcia Sądów:
,,Sąd Rejonowy wziął natomiast pod uwagę zmiany w sytuacji rodzinnej powoda – to że zawarł on nowe mieszkanie, ma dwoje nowych dzieci. Zdaniem Sądu Rejonowego element ten nie może być traktowany w izolacji od pozostałych elementów stanu faktycznego. Obecna żona powoda uzyskuje bowiem sensowne dochody w wysokości 1600,- zł brutto. Zdaniem Sądu Rejonowego nowa rodzina powoda to fakty istotne, ale nie mogą być traktowane jako jednostronnie przemawiające za obniżeniem alimentów.”
Dla przykładu odmiennie:
,,Jednakże po stronie powoda zaistniała istotna zmiana okoliczności, która powstała już po poprzednim ustaleniu jego obowiązku alimentacyjnego wobec pozwanej, a która obniża jego możliwości w zakresie finansowego łożenia na utrzymanie J. G.. Jest nią konieczność utrzymywania jeszcze dwójki małoletnich dzieci powoda. Zaznaczenia wymaga przy tym, że, co do zasady, również matka tych dzieci ma obowiązek łożyć na ich utrzymanie, a nie jedynie powód. Należy podkreślić, że powód nie ujawnił zbyt szczegółowo sytuacji rodzinnej i majątkowej swojej nowej rodziny, jednakże w ocenie Sądu Okręgowego, będzie on w stanie łożyć na utrzymanie małoletniej J. G. obniżone alimenty w kwocie 600 zł miesięcznie, przy niezmienionych możliwościach zarobkowych i równoczesnym obowiązku partycypacji w kosztach utrzymania pozostałych dzieci.”
Warto wskazać, że powiększające się zadłużenie oraz faktyczna niemożność znalezienia pracy może stanowić podstawę do obniżenia alimentów:
,,Na powodzie spoczywają zobowiązania finansowe wynikające z zakupu mieszkania, w czasie, kiedy pozostawał w związku z przedstawicielką ustawową małoletniego, jak też z kredytu na jego częściowe urządzenie. Z tytułu kredytu mieszkaniowego powód spłaca miesięcznie po 613 zł. Są to wydatki usprawiedliwione wynikające z potrzeby zaspokojenia własny potrzeb życiowych. Pomimo starań apelujący nie jest w stanie uzyskać stałego zatrudnienia odpowiadającego posiadanym kwalifikacjom i utrzymuje się jedynie z prac dorywczych. Nie może również liczyć na wsparcie finansowe ze strony rodziców. Z tego względu Sąd II instancji ocenił, że narastające zadłużenie finansowe, w tym związane także z utrzymaniem lokalu mieszkalnego oraz obecna sytuacja zarobkowa stanowią zmianę okoliczności w rozumieniu art. 138 k.r.o. Spowodowały one, że obowiązek alimentacyjny obciążający powoda w kwocie 400 zł ocenić należało jako nadmierny, który uniemożliwia powodowi zaspokojenie jego własnych potrzeb życiowych.”
W pewnym podsumowaniu Sąd bada:
- Jak zwiększyły się dochody i wydatki zobowiązanego do uiszczania alimentów,
- Czy zwiększyły się/zmniejszyły potrzeby osoby uprawnionej do alimentów.
W przypadku, gdybyś potrzebował porady prawnej w w/w, lub też innym zakresie, lub chciał zlecić poprowadzenie sprawy sądowej, w szczególności w sprawie o: ograniczenie władzy rodzicielskiej, pozbawienie władzy rodzicielskiej, ustanowienie opiekuna, ubezwłasnowolnienie, podwyższenie alimentów, obniżenie alimentów, ustalenie kontaktów, rozwód zachęcam do kontaktu.