Czy małżonek, który jest winny rozwodu musi oddać darowizny otrzymane od współmałżonka.

W przypadku stwierdzenia przez Sąd wyłącznej winy jednego z małżonków w rozkładzie związku małżeńskiego zazwyczaj istnieją ku temu ważne i odpowiedniej wagi powody. W przypadku, gdy małżonkowie dokonują wzajemnych darowizn pojawia się również kwestia ich odwołania.

Zgodnie z art. 898 par. 1 KC  darczyńca może odwołać darowiznę nawet już wykonaną, jeżeli obdarowany dopuścił się względem niego rażącej niewdzięczności. Powstaje pytanie czy zawinione doprowadzenie do rozpadu małżeństwa jest zarazem rażącą niewdzięcznością w myśl w/w przepisu. Często bowiem osoba winna rozkładu pożycia małżeńskiego bije współmałżonka, zdradza go itp.

Jak wskazuje Sąd Apelacyjny w Białymstoku nie można przyjmować, że każde naganne zachowanie małżonka uzasadniające przypisanie mu winy za rozkład pożycia małżeńskiego, stanowi jednocześnie wyraz jego rażącej niewdzięczności w rozumieniu art. 898 § 1 KC.

W orzecznictwie wskazuje się, że przewidziana w art. 898 § 1 KC przesłanka niewdzięczności, w stopniu rażącym, ma kwalifikowany charakter odnoszący się do zachowań, które oceniając rozsądnie, przy uwzględnieniu miernika obiektywnego i subiektywnego, muszą być uznane za wysoce niewłaściwe i krzywdzące darczyńcę, jak na przykład popełnienie przestępstwa przeciwko życiu lub zdrowiu, czci albo mieniu, ciężkie naruszenie obowiązków rodzinnych, naruszenie godności osobistej ze świadomością i w nieprzyjaznym zamiarze (por. wyrok SN z 15 czerwca 2010 r., II CSK 68/10). Znamion rażącej niewdzięczności nie wyczerpują z reguły czyny nieumyślne obdarowanego, a nawet drobne czyny umyślne nie wykraczające poza zwykłe konflikty życiowe, rodzinne, jak też wywołane zachowaniem się darczyńcy (zob. wyrok SN z 15 lutego 2012, I CSK 278/11). W każdym jednak wypadku rażącą niewdzięczność w rozumieniu art. 898 § 1 KC musi cechować znaczne nasilenie złej woli, skierowanej na wyrządzenie darczyńcy krzywdy lub szkody majątkowej (por. wyrok SN z 17 listopada 2011 r., IV CSK 113/11).

Odpowiadając więc na zadane pytanie, nie zawsze, w zależności od konkretnych okoliczności sprawy. Tym nie mniej rozwodząc się dobrze jest również zweryfikować czy istnieje możliwość odwołania uprzednio wykonanych darowizn.

W przypadku, gdybyś potrzebował pomocy prawnej w w/w zakresie lub poprowadzenia sprawy sądowej, w szczególności o rozwód, podział majątku, zachęcam do kontaktu.